



a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
Ordre religieux : S.J.
Lieux d'activité : Ingolstadt
Notice biographique : (Innsbruck 1572-Unken bei Salzburg 1632), élève de Gregorio de Valencia
à Ingolstadt ainsi que du grand controversiste Jakob Gretser, il est l'un des principaux artisans de la théologie jésuite dans le monde germanique, et enseigna à Munich, Prague, Vienne et Ingolstadt. Dans sa théologie, il suit les grands maîtres de la
Compagnie comme Vazquez, Lessius, Suárez et Valencia. Il professe un
molinisme quelque peu adouci, en insistant que le décrêt précède le
consentement humain (ce qui implique que la grâce est indépendante de
la volonté de l'homme, et que son efficacité depend de sa nature et non
du consentement auquel elle est antérieure). Dans sa théologie
économique, il estimait qu'une forme d'intérêt limitée était licite. Il prit part
aux discussions religieuses de Ratisbonne en 1601 et il joua également un rôle
important dans les procès de sorcellerie, et est souvent considéré à
cet égard comme un précurseur de Friedrich von Spee.
Bibliographie
- Di Vona, Piero, "La persona e la sua analogia nella teologia di Adam Tanner", dans: Lineamenti di un personalismo teologico, Scritti in onore di Carlo Arata, L. Malusa et alii (éds), Genova: Briganti, 1996, 363-375
- Lurz, Wilhelm, Adam Tanner und die Gnadenstreitigkeiten des 17. Jahrhunderts. Ein Beitrag zur Geschichte des Molinismus, Breslau : Verlag Müller & Seiffert, 1932
- Agostini, Igor, L'infinità di Dio. Il dibattito da Suárez a Caterus (1597-1641), Roma : Editori Riuniti, 2008, 169-174
- Daxecker, Franz, «Der berühmte Innsbrucker Jesuit P. Adam Tanner», Tiroler Heimatblätter 74(1999), 60-62
Oeuvres imprimées
- Tanner, Adam, Disputationum theologicarum in omnes partes Summae theologicae S. Thomae Aquinatis libri quatuor, Ingolstadii, 1618 [Paris BNF]
- Tanner, Adam, Universa theologia scholastica, speculativa, practica, ad methodum S. Thomae quatuor tomis comprehensa, 4 vols, Ingolstadii, 1626-1627 [Paris BNF]
- Tanner, Adam, Dioptra fidei, Ingolstadt, 1617
- Inauguratio doctoralis theologica S. Bennoni episcopo sacra, hoc est Orationes et quaestiones recitate et discussae in Academia Ingolstadiensi, cum anno 1608, XVIII. die junii... licentiati D. Joannes Rogg, ... D. Carolus Guilielmus Zehentner, ... D. Aegidius Held, ... theologici doctoratus laurea insignerentur, promotore R.P. Adamo Tannero, in-4°, 95 p. (Ingolstadii, 1608) [Paris BNF].
- Antichristus decem praescriptionibus proscriptus... oppositus anonymi cuiusdam ministri Wittenbergensis libello, anno 1628 edito, cum haec inscriptione: Necessaria depulsio duarum gravissimarum accusationum quibus jesuitae Augustanae Confessionis ecclesias onerare non erubescunt (Ingolstadii, 1630) [Paris BNF].
- Apologia pro Societate Iesu ex Boemiae regno ab ejusdem regni statibus religionis sub utraque publico decreto immerito proscripta, anno 1618, die 9. junii (Viennae Austriae, 1618) [Paris BNF].
- Relatio compendiaria de initio, processu et fine colloquii ratisbonensis, quod anno Domini 1601... Maximiliani, comitis palatini Rheni... et Philippi-Ludovic, comitis palatini Rheni... voluntate atque auctoritate institutum fuit, opposita vanis rumoribus qui de hac ipsa re, opera et studio haereticorum, passim in vulgus sparsi sunt... (Monachii, 1602) [Paris BNF].
- Tractatus theologicus de processu adversus crimen veneficii (Coloniae Agrippinae, 1629) [Paris BNF].
- Lutherus seu Anatomia Confessionis Augustanae (Munich, 1913).