



a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
Ordre religieux : S.J.
Lieux d'activité : Salamanque (collège jésuite)
Notice biographique : (Quiroga 1681 - Salamanque 1748), aussi orthographié "Lossada". Représentant le plus éminent des tendances conciliatrices propres aux scolastiques espagnols du XVIIe. On connaît peu sur sa vie, sinon qu'il fut jésuite et professeur de théologie au Collège de Salamanque. Auteur de Institutiones dialecticae, vulgo summulae ad primam partem Philosophici cursus pertinentes (Salamanque, 1721) et d'un Cursus philosophici… in compendium redacti et in tres partes divisi (Salamanque, 1724, 1730 et 1735). A cet égard, il fait un peu figure de " dernier scolastique ", mais les jugements sont assez unanimes quant à son originalité (y compris Menéndez Pelayo). C'est surtout la deuxième
partie du cours où apparaît sa dimension novatrice, à savoir la Physique,
comprenant un important " discours préliminaire " Praeliminares ad Physicam dissertatio. De nova vel innovata Philosophia, quae Cartesiana Corpuscularis et Atomica vocitatur.
Il y dépeint la philosophie naturelle des " novateurs ", tout
en les critiquant sur cinq points : 1) la philosophie
corpusculaire nie l'existence du composé substantiel et également la
génération substantielle ; 2) il n'y a aucune activité des causes
secondes ; 3) aucun corps ne diffère de l'autre par la
substance ; 4) critique de l'automatisme comme consubstantiel à la
philosophie nouvelle ; 5) celle-ci reste fondamentalement opposée
aux enseignements de la foi. Toutefois, ces réserves n'empêchent pas
Losada d'adopter toute une série d'innovations de la nouvelle physique.
Il est vanté par Feijoó, Losada aurait ouvert les auditoires espagnols
à la philosophie expérimentale (Cfr. Teatro Crítico Universal VII, 13, appendice, n. 47).
Bibliographie
- Solana, Marcial, "El Padre Luis de Losada filósofo del siglo décimo octavo", Revista de filosofía (Madrid) 1 (1942), 345-369
- Blum, Paul Richard, Paul Richard Blum, Philosophenphilosophie und Schulphilosophie, Stuttgart : Franz Steiner Verlag, 1998, 193-209
- Abellán, José Luis, Historia crítica del pensamiento español, vol. III, Madrid, 1981, 461-464
- Cortina Iceta, Juan Luis, El siglo XVIII en la pre-ilustración Salmantina. Vida y Pensamiento de Luis de Losada (1681-1748), Madrid, 1981
Oeuvres imprimées
- Losada, Luis de, Cursus philosophici regalis Collegij Salmanticensis Societatis Jesu in tres partes divisi prima pars, continens logicam seu philosophiam rationalem, Salamanca, ex typographia Francisci Garcia ab Honorato et San Miguel, 1724 [Bilbao BFBizk. R-1859, numérisé]
- Losada, Luis de, Cursus philosophici regalis Collegij Salmanticensis Societatis Jesu in tres partes divisi secunda pars, continens physicam seu naturalem philosophiam de corpore naturali generatim, Salmanticae, ex typographia Eugenij Garcia de Honorato et S. Miguel, 1730 [Bilbao BFBizk. R-1860, R-5396, R-5826, numérisé]
- Losada, Luis de, Cursus philosophici regalis Collegij Salmanticensis Societatis Jesu : in tres partes divisi tertia pars, continens tractatum de generatione et corruptione, synopsin tractatuum de mundo, de caelo, de elementis, et mixtis, animasticam seu tractationem de anima, et disputationes metaphysicas, Salmanticae, ex Typographia Eugenii Garcia de Honorato et San Miguel, 1730 [Madrid BUC ; googlebooks] ; Salmanticae, Typis Eugenij Garcia de Honorato et San Miguel, 1735 [Bilbao BFBizk R-1860, numérisé]
- Losada, Luis de, Institutiones dialecticae, vulgo summulae ad primam partem philosophici cursus pertinentes, Salamanca, Typografia Francisco Garcia Honorato, 1721 [Madrid BUC, googlebooks]